Τι σας ώθησε να επιστρέψετε στην Αθήνα μετά από χρόνια στη Νέα Υόρκη;

Η επιστροφή μου στην Αθήνα συνδέθηκε με την επιθυμία για ένα νέο ξεκίνημα. Παράλληλα με τα έργα που τρέχουμε στην Ευρώπη, υπήρχε εδώ μια έντονη δυναμική και ένα κλίμα αισιοδοξίας για το μέλλον. Σε συνδυασμό με την ανάγκη νέων ιδεών και μια αίσθηση κινητικότητας στον αρχιτεκτονικό χώρο, αυτά τα στοιχεία με ώθησαν να επιστρέψω και να επενδύσω ξανά στην Αθήνα.

Ποιες είναι οι βασικές διαφορές ανάμεσα στη Νέα Υόρκη και την Αθήνα;

Οι διαφορές είναι έντονες, τόσο στην επαγγελματική καθημερινότητα όσο και στον γενικό τρόπο ζωής. Στη Νέα Υόρκη η πολυπολιτισμικότητα φέρνει έναν πλούτο εμπειριών και δημιουργεί μια ενδιαφέρουσα, πολυεπίπεδη δυναμική. Ο ρυθμός ζωής είναι ιδιαίτερα γρήγορος — πολύ παραγωγικός αλλά ταυτόχρονα και εξουθενωτικός. Στην Αθήνα οι ρυθμοί είναι διαφορετικοί, κάτι που αλλάζει και τον τρόπο που προσεγγίζεις τη δουλειά.

Τι χρειάζεται ένας αρχιτέκτονας για να σταθεί επαγγελματικά στη Νέα Υόρκη;

Υπομονή και επιμονή. Είναι ένα περιβάλλον έντονα ανταγωνιστικό, με υψηλές απαιτήσεις. Πρέπει διαρκώς να αποδεικνύεις την αξία σου και να προσφέρεις τον καλύτερό σου εαυτό. Η εξέλιξη έρχεται σταδιακά, αλλά η πόλη προσφέρει ευκαιρίες για πολύ ενδιαφέροντα έργα και συνεργασίες.

Πώς θα περιγράφατε τις διαφορές στην εκπαιδευτική προσέγγιση ανάμεσα στην Ελλάδα και τις ΗΠΑ;

Η σύγκριση είναι δύσκολη, καθώς πρόκειται για δύο πολύ διαφορετικές φιλοσοφίες. Στην Αμερική, η σχέση με τους καθηγητές είναι πιο άμεση, τα τμήματα μικρότερα, και η συμμετοχή επαγγελματιών στον ρόλο του διδάσκοντα φέρνει μια ουσιαστική σύνδεση με την πραγματικότητα της αγοράς. Αυτή η πρακτική είναι πολύτιμη και θα άξιζε να ενσωματωθεί περισσότερο και στην ελληνική πραγματικότητα.

Τι θα συμβουλεύατε έναν νέο αρχιτέκτονα που σκέφτεται να κάνει μεταπτυχιακό;

Θα τον προέτρεπα να δοκιμάσει κάτι διαφορετικό: άλλο περιβάλλον, άλλη φιλοσοφία, άλλη εκπαιδευτική προσέγγιση. Αν υπάρχει αυτή η δυνατότητα, είναι σημαντικό να βγει κανείς από το οικείο και να διευρύνει την εμπειρία του. Προσφέρει νέες προοπτικές.

Ποιες είναι οι βασικές διαφορές στην εργασιακή κουλτούρα;

Η Νέα Υόρκη σου δίνει τη δυνατότητα να συνεργαστείς με ανθρώπους από διαφορετικά πολιτισμικά και επαγγελματικά backgrounds. Αυτό προσφέρει μεγάλο εύρος γνώσης και σε εμπλουτίζει. Παράλληλα, η ένταση της εργασίας είναι μεγαλύτερη. Οι άνθρωποι προσπαθούν να κάνουν πολλά πράγματα σε πολύ λίγο χρόνο, κάτι που κάνει το περιβάλλον εξαιρετικά απαιτητικό αλλά και δημιουργικό.

Τι θεωρείτε σημαντικό σε ένα πορτφόλιο;

Το πορτφόλιο πρέπει να επικοινωνεί καθαρά τις δεξιότητες, την εμπειρία και την προσέγγισή σου. Όμως και η συνέντευξη είναι εξίσου καθοριστική. Πρέπει να μπορείς να εξηγήσεις τι θέλεις να αποκομίσεις από τη συνεργασία, ποια είναι η επαγγελματική σου κατεύθυνση. Έτσι δείχνεις ότι είσαι ουσιαστικός συνομιλητής για το γραφείο.

Πώς ορίζετε σήμερα την έννοια της καινοτομίας στην αρχιτεκτονική;

Η καινοτομία υπάρχει, αλλά όχι απαραίτητα μέσα από τη διαφοροποίηση για εντυπωσιασμό. Πιστεύω ότι έχει νόημα όταν εντάσσεται ως συνέχεια μέσα στον πολιτιστικό ρόλο της αρχιτεκτονικής. Εκεί διακρίνεται η ουσιαστική καινοτομία, όχι μόνο μέσω της τεχνολογίας αλλά μέσω του τρόπου που η αρχιτεκτονική εκφράζει τις ανάγκες και τις αξίες μιας εποχής.

Πιστεύετε ότι η σύγχρονη αρχιτεκτονική κινείται προς ανθρωποκεντρικές ή χρηματοκεντρικές λύσεις;

Η αρχιτεκτονική οφείλει να σκέφτεται με γνώμονα τον άνθρωπο, τη διάρκεια και τον χρόνο. Το οικονομικό κέρδος είναι παροδικό, ενώ ο σχεδιασμός που βασίζεται στον άνθρωπο και τις πραγματικές ανάγκες μπορεί τελικά να είναι και πιο βιώσιμος και πιο επικερδής.

Ποιες είναι οι σκέψεις σας για το μέλλον;

Με υπομονή και στοχευμένες κινήσεις, παραμένω αισιόδοξος. Κάθε αλλαγή μπορεί να αποτελέσει αφορμή για πρόοδο και δημιουργία, αρκεί να την αντιμετωπίσουμε με ετοιμότητα και ανοικτό πνεύμα.