Πώς προέκυψε η μετάβαση από την αρχαιολογία στην αρχιτεκτονική και, στη συνέχεια, στην ιστορία και θεωρία της αρχιτεκτονικής;
Η μετάβαση από το ένα πεδίο στο άλλο ήταν πολύ φυσική. Σπούδασα αρχαιολογία στην Αθήνα, ένα αντικείμενο που ασχολείται με τα υλικά κατάλοιπα άλλων εποχών. Στη συνέχεια, σπούδασα αρχιτεκτονική στο Πανεπιστήμιο Πατρών, πιστεύοντας ότι θα με ενδιέφερε να ασχοληθώ με την αποκατάσταση κτιρίων. Τα πράγματα άλλαξαν και τελικά με κέρδισε ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός – το πώς και γιατί σχεδιάζουμε έτσι και όχι αλλιώς.
Αυτό με οδήγησε σε σπουδές στην ιστορία και θεωρία της αρχιτεκτονικής, στην Architectural Association στο Λονδίνο και στο Princeton στις ΗΠΑ. Τα ενδιαφέροντά μου με ακολουθούν μέχρι σήμερα. Για παράδειγμα, στη διπλωματική μου εργασία στην ΑΑ, ερεύνησα τη σχέση μεταξύ αποκαταστάσεων και αρχιτεκτονικού σχεδιασμού, παρά τις προβληματικές σχέσεις των δύο. Δεν μπορεί να υπάρξει αποκατάσταση χωρίς δημιουργία και δημιουργία χωρίς μίμηση. Η αρχιτεκτονική και η αρχαιολογία το αποδεικνύουν με τον καλύτερο τρόπο.

Ποια είναι η βασική διαφορά μεταξύ πανεπιστημίων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό;
Στην Ελλάδα κυριαρχούν οι πολυτεχνικές σχολές, όπου η αρχιτεκτονική αντιμετωπίζεται ως επιστήμη που ισορροπεί ανάμεσα στις θετικές και τις ανθρωπιστικές σπουδές. Αυτό προσφέρει μια στέρεη βάση για σπουδές στο εξωτερικό, όπου δίνεται μεγαλύτερη έμφαση στη δημιουργικότητα, την έρευνα και τα προσωπικά ενδιαφέροντα. Οι δύο προσεγγίσεις αλληλοσυμπληρώνονται.

Πώς γεννήθηκε το ενδιαφέρον σας για την αρχιτεκτονική ως εκπαιδευτική μέθοδο για παιδιά;
Το ενδιαφέρον ξεκίνησε από τη μελέτη του ψυχολόγου Kevin Lynch για την επίδραση του περιβάλλοντος στα παιδιά. Μέσα από αυτόν άρχισα να ασχολούμαι με την περιβαλλοντική ψυχολογία. Πάντα μου άρεσε να διδάσκω – το έκανα και στο Princeton. Η διδασκαλία τροφοδοτούσε το ερευνητικό μου έργο. Όταν έγινα μητέρα, διαπίστωσα ότι τα παιδιά μπορούν να σχεδιάσουν πολλές φορές πιο ενδιαφέροντα πράγματα από τους ενήλικες.
Είναι σημαντικό να μαθαίνουν αρχιτεκτονική για να καταλαβαίνουν και να αξιολογούν το περιβάλλον στο οποίο ζουν. Δεν προορίζονται να γίνουν αρχιτέκτονες – η αρχιτεκτονική λειτουργεί ως εκπαιδευτικό μέσο. Στον σημερινό κόσμο της καινοτομίας, είναι απαραίτητες αξίες και δεξιότητες όπως η συνεργασία, η δημιουργικότητα, η επίλυση προβλημάτων και χαρακτηριστικά όπως η επιμονή, η περιέργεια και η πρωτοβουλία. Η αρχιτεκτονική προσφέρει μια ολιστική και βιωματική εξερεύνηση των εννοιών αυτών.

Ποια είναι η αξία της αρχιτεκτονικής στη διαμόρφωση της σκέψης;
Η αρχιτεκτονική δεν αφορά μόνο τη δημιουργία. Αντιθέτως, προκύπτει μέσα από περιορισμούς. Ο αρχιτέκτονας καλείται να επιλύσει μια σειρά προβλημάτων και να πάρει διαδοχικές αποφάσεις.
Τα παιδιά, μέσω του σχεδιασμού, μαθαίνουν να φιλτράρουν πληροφορίες, να κάνουν συμβιβασμούς και να προσεγγίζουν την επιτυχία μέσα από μια δομημένη διαδικασία. Η αρχιτεκτονική δεν προωθεί τη μία και μοναδική λύση, όπως τα μαθηματικά. Αντιθέτως, μοιάζει με την καθημερινή ζωή: έχει διακυμάνσεις, πολυπλοκότητα και συναισθηματικό βάθος.

Μπορεί ένας αρχιτέκτονας να έχει καριέρα εκτός του γραφείου;
Δεν θα μπορούσα να αφήσω το αρχιτεκτονικό γραφείο, αλλά πάντα ήθελα να έχω παράλληλες δραστηριότητες. Στο Princeton προωθούσαν τέτοιες εναλλακτικές σταδιοδρομίες: κάποιοι ήταν στις εκδόσεις, στις γκαλερί, στον πολιτισμό, άλλοι στο θέατρο. Σε ένα συνέδριο, μας μίλησαν για τις εμπειρίες τους και με επηρέασε βαθιά. Δεν σκεφτόμουν πια τον ρόλο του αρχιτέκτονα με περιορισμένο τρόπο.
Πάντα ήθελα να κάνω έρευνα και να έχω το δικό μου γραφείο. Στην Ευρώπη αυτό είναι συνηθισμένο. Στις ΗΠΑ όχι. Η καθημερινότητα ενός γραφείου βοηθά την έρευνα να είναι πιο γειωμένη.

Πιστεύετε στην επαγγελματική επένδυση μιας καριέρας στο εξωτερικό;
Ναι, είναι σημαντικό. Σε βοηθά να κατανοήσεις την αρχιτεκτονική κουλτούρα από διαφορετικές οπτικές. Αν θέλει κανείς να επενδύσει στο εξωτερικό για να επιστρέψει ή να μείνει, πρέπει να γνωρίζει από την αρχή τον λόγο. Οι κινήσεις για κάθε σενάριο είναι εντελώς διαφορετικές.
Για να συνεχίσεις την καριέρα σου, χρειάζεσαι ένα δίκτυο συνεργατών. Αν λείπεις για δέκα χρόνια από την Ελλάδα, ξεκινάς από το μηδέν.

Πώς διατηρείτε τη δημιουργικότητα και τη φρεσκάδα στη δουλειά σας;
Η αρχιτεκτονική είναι προϊόν. Πολιτιστικό μεν, αλλά προϊόν. Συνεπώς, πάντα υπάρχει το εμπορικό και επαγγελματικό σκέλος. Η δημιουργικότητα και ο ρομαντισμός έρχονται όταν έχεις θέσει πρότυπα ποιότητας, γνωρίζεις τι προσφέρεις, και σκέφτεσαι την ικανοποίηση του πελάτη σε βάθος χρόνου. Δεν κάνεις εκπτώσεις όταν κάποιος δεν μπορεί να αντιληφθεί την αξία της αρχιτεκτονικής.

Πώς επιλέγετε συνεργάτες για το γραφείο και το Κέντρο Αρχιτεκτονικής για Παιδιά;
Δεν μιλάμε για υπαλλήλους αλλά για συνεργάτες. Τόσο στο γραφείο όσο και στο Κέντρο Αρχιτεκτονικής, συνεργαζόμαστε με άτομα από διαφορετικές ειδικότητες που εμπλουτίζουν το πρόγραμμα. Βασικό μας κριτήριο είναι να νιώθουμε καλά μαζί τους, να αλληλοσυμπληρωνόμαστε, να έχουμε καλή προσωπική επαφή και κοινούς στόχους.

Ποια θα ήταν η συμβουλή σας για τα πρώτα επαγγελματικά βήματα ενός νέου αρχιτέκτονα;
Αν βρισκόμουν τώρα σε αυτή τη θέση, θα επέλεγα να δουλέψω στο καλύτερο αρχιτεκτονικό γραφείο που θα μπορούσα να φανταστώ, για τουλάχιστον έναν χρόνο. Μετά, θα πήγαινα σε ένα εξίσου καλό για άλλο ένα ή δύο χρόνια. Έπειτα, θα ακολουθούσα ένα μεταπτυχιακό και στη συνέχεια, ίσως, να ξεκινούσα το δικό μου αρχιτεκτονικό γραφείο.